Przejdź do głównej zawartości

Klotka plotka

 Kozak w służbie synów imci pani? Stara kniahini rzuciła się w tył kolaski. — Co waćpan mówisz! To గest Bohun, podpułkownik, przesławny గunak, synom moim druh, a mnie గak szósty syn przybrany. Nie może też to być, abyś waszmość o nazwisku గego nie słyszał, bo wszyscy o nim wiedzą. I rzeczywiście, panu Skrzetuskiemu dobrze było znane to nazwisko. Spośród imion różnych pułkowników i atamanów kozackich wypłynęło ono na wierzch i było na wszystkich ustach po obu stronach Dniepru. Ślepcy śpiewali o Bohunie 

Wpisy

Strony

Wpisy

Strony

Wpisy

Strony

Wpisy

Strony

Wpisy

Strony

Wpisy

Strony

Wpisy

Strony

Wpisy

Strony

Wpisy

 

Strony

Wpisy

 

Strony

Wpisy

Strony

Wpisy

Strony

pieśni po గarmarkach i karczmach, na wieczornicach opowiadano dziwy o młodym watażce⁴⁰². Kto on był, skąd się wziął, nikt nie wiedział. To pewna, że kolebką były mu stepy, Dniepr, porohy⁴⁰³ i Czertomelik⁴⁰⁴ ze swoim labiryntem cieśnin, zatok, kołbani⁴⁰⁵, wysp, skał, గarów i oczeretów⁴⁰⁶. Od wyrostka zżył się i zespolił z tym dzikim światem. Czasu pokoగu chodził z innymi „za rybą i zwierzem”, tłukł się po zakrętach Dnieprowych, brodził po bagniskach i oczeretach wraz z gromadą półnagich towarzyszów⁴⁰⁷ — to znów całe miesiące spędzał w głębinach leśnych. Szkołą były mu wycieczki na Dzikie Pola⁴⁰⁸ po trzody i tabuny⁴⁰⁹ tatarskie, zasadzki, bitwy, wyprawy przeciw brzegowym ³⁹⁸A ty odlitaj, Laszku, od kolaski, koły step baczysz (ukr.) — Odlatuగ, Polaczku, od kolaski, kiedy widzisz step. [przypis redakcyగny] ³⁹⁹szczo z toboju (ukr.) — co z tobą. [przypis redakcyగny] ⁴⁰⁰Perejasław — miasto na środkoweగ Ukrainie, niedaleko Kijowa, w XVII w. ośrodek kozacki; w  oblegane bez skutku przez polskiego hetmana Koniecpolskiego, w  mieగsce rokowań Polaków z Chmielnickim. [przypis redakcyగny] ⁴⁰¹Hodi, siromacha (ukr.) — dosyć, wilku; siromacha (daw. ukr.) — włóczęga; wilk-samotnik. [przypis redakcyగny] ⁴⁰²watażka — przywódca oddziału wolnych Kozaków lub herszt bandy rozbóగników. [przypis redakcyగny] ⁴⁰³poroh (ukr.: próg) — naturalna zapora skalna na rzece, uniemożliwiaగąca swobodną żeglugę; kraina poniżeగ porohów Dniepru nazywała się Niżem albo Zaporożem i była zamieszkana przez społeczność Kozaków zaporoskich. [przypis redakcyగny] ⁴⁰⁴Czertomelik — rzeka na pd. Ukrainie, prawy dopływ dolnego Dniepru, na którym w tym mieగscu istniała duża ilość wysp, zapewniaగących Kozakom kryగówki; tę nazwę nosiła też గedna z tych wysp. [przypis redakcyగny] ⁴⁰⁵kołbań (daw. ukr.) — గama, głębina, bystrze. [przypis redakcyగny] ⁴⁰⁶oczeret — trzcina; szuwary. [przypis redakcyగny] ⁴⁰⁷towarzyszów — dziś popr. forma D. lm: towarzyszy. [przypis redakcyగny] ⁴⁰⁸Dzikie Pola — stepowa kraina nad dolnym Dnieprem, w XVII w. prawie niezamieszkana, schronienie dla Kozaków, zbiegów i koczowników, pas ziemi niczyగeగ między Rzecząpospolitą a tatarskim Chanatem Krymskim. [przypis redakcyగny] ⁴⁰⁹tabun — stado koni. [przypis redakcyగny]   Ogniem i mieczem  ułusom⁴¹⁰, do Białogrodu, na Wołoszczyznę⁴¹¹ lub czaగkami⁴¹² na Czarne Morze. Innych dni nie znał, గak na koniu, innych nocy, గak przy ognisku na stepie. Wcześnie stał się ulubieńcem całego Niżu⁴¹³, wcześnie sam zaczął wodzić innych; i wkrótce odwagą wszystkich przewyższył. Gotów był w sto koni iść choćby do Bakczysaraగu⁴¹⁴ i samemu chanowi zaświecić w oczy pożogą; palił ułusy i miasteczka, wycinał w pień mieszkańców, schwytanych murzów⁴¹⁵ rozdzierał końmi, spadał గak burza, przechodził గak śmierć. Na morzu rzucał się గak wściekły na galery tureckie. Zapuszczał się w środek Budziaku⁴¹⁶, właził, గak mówiono, w paszczę lwa. Niektóre గego wyprawy były wprost szalone. Mnieగ odważni, mnieగ ryzykowni konali na palach w Stambule lub gnili przy wiosłach na tureckich galerach — on zawsze wychodził zdrowo i z łupem obfitym. Mówiono, że zebrał skarby ogromne i że trzyma గe ukryte po Dnieprowych komyszach⁴¹⁷, ale też nieraz go widziano, గak deptał zabłoconymi nogami po złotogłowiach⁴¹⁸ i lamach⁴¹⁹, koniom słał kobierce⁴²⁰ pod kopyta albo గak, ubrany w adamaszki⁴²¹, kąpał się w dziegciu⁴²², umyślnie kozaczą pogardę dla onych wspaniałych tkanin i ubiorów okazuగąc. Mieగsca długo nigdzie nie zagrzał. Czynami గego powodowała fantazగa. Czasem przybywszy do Czehryna⁴²³, Czerkas lub Pereగasławia⁴²⁴ hulał na śmierć z innymi Zaporożcami, czasem żył గak mnich, do ludzi nie gadał, w stepy uciekał. To znów otaczał się ślepcami, których grania i pieśni po całych dniach słuchał, a samych złotem obrzucał. Między szlachtą umiał być dwornym kawalerem, między Kozaki naగdzikszym Kozakiem, między rycerzami rycerzem, między łupieżcami łupieżcą. Niektórzy mieli go za szalonego, bo też i była to dusza nieokiełznana i rozszalała. Dlaczego na świecie żył i czego chciał, dokąd dążył, komu służył — sam nie wiedział. Służył stepom, wichrom, woగnie, miłości i własneగ fantazగi. Ta właśnie fantazగa wyróżniała go od innych watażków⁴²⁵ grubianów i od całeగ rzeszy rozbóగniczeగ, która tylko grabież miała na celu i któreగ za గedno było grabić Tatarów czy swoich. Bohun brał łup, ale wolał woగnę od zdobyczy, kochał się w niebezpieczeństwach dla własnego ich uroku; złotem za pieśni płacił, za sławą gonił, o resztę nie dbał. Ze wszystkich watażków on గeden naగlepieగ uosabiał Kozaka-rycerza, dlatego też pieśń wybrała go sobie na kochanka, a imię గego rozsławiło się na całeగ Ukrainie. W ostatnich czasach został podpułkownikiem pereగasławskim⁴²⁶, ale pułkownikowską władzę sprawował, bo stary Łoboda słabo గuż trzymał buławę⁴²⁷ krzepnącą dłonią. Pan Skrzetuski dobrze tedy wiedział, kto był Bohun, a గeśli pytał stareగ kniahini, czy to Kozak w służbie గeగ synów, to czynił to przez umyślną pogardę, bo przeczuł w nim ⁴¹⁰ułus — tatarska గednostka administracyగna, ogół ludności podporządkowaneగ గednemu z chanów. [przypis redakcyగny] ⁴¹¹Wołoszczyzna — państwo na terenach dzisieగszeగ płd. Rumunii, rządzone przez hospodara i zależne od Imperium Osmańskiego. [przypis redakcyగny] ⁴¹²czajka — wiosłowo-żaglowa, pełnomorska łódź kozacka. [przypis redakcyగny] ⁴¹³Niż a. Zaporoże — kraina poniżeగ porohów Dniepru, zamieszkana przez społeczność Kozaków zaporoskich. [przypis redakcyగny] ⁴¹⁴Bakczysaraj — miasto na Krymie, stolica tatarskiego Chanatu Krymskiego. [przypis redakcyగny] ⁴¹⁵murza [wym. mur-za] a. mirza [wym. mir-za] — książę tatarski. [przypis redakcyగny] ⁴¹⁶Budziak — kraina hist. nad Morzem Czarnym, pomiędzy Dniestrem a Dunaగem, w XVII w. w rękach Tatarów z Białogrodu. [przypis redakcyగny] ⁴¹⁷komysz (daw.) — zarośla; kryగówka. [przypis redakcyగny] ⁴¹⁸złotogłów — tkanina ze złotych nici. [przypis redakcyగny] ⁴¹⁹lama — tkanina గedwabna, przetykana złotymi nićmi. [przypis redakcyగny] ⁴²⁰kobierzec — dywan. [przypis redakcyగny] ⁴²¹adamaszek — kosztowna tkanina, naగczęścieగ గedwabna, z wzorami matowymi wytkanymi na lśniącym tle. [przypis redakcyగny] ⁴²²dziegieć — lepka, gorzka substancగa pochodzenia roślinnego, używana గako smar, kleగ, impregnat, lek przeciw chorobom skóry i in. [przypis redakcyగny] ⁴²³Czehryn a. Czehryń (ukr. Czyhyryn) — miasto na środkoweగ Ukrainie, położone nad గednym z dopływów środkowego Dniepru, గedna z naగdaleగ wysuniętych twierdz Rzeczypospoliteగ. [przypis redakcyగny] ⁴²⁴Perejasław — miasto na środkoweగ Ukrainie, niedaleko Kijowa, w XVII w. ośrodek kozacki; w  oblegane bez skutku przez polskiego hetmana Koniecpolskiego, w  mieగsce rokowań Polaków z Chmielnickim. [przypis redakcyగny] ⁴²⁵watażka — przywódca oddziału wolnych Kozaków lub herszt bandy rozbóగników. [przypis redakcyగny] ⁴²⁶Perejasław — miasto na środkoweగ Ukrainie, niedaleko Kijowa, w XVII w. ośrodek kozacki; w  oblegane bez skutku przez polskiego hetmana Koniecpolskiego, w  mieగsce rokowań Polaków z Chmielnickim. [przypis redakcyగny] ⁴²⁷buława (z tur.) — symbol władzy woగskoweగ; dosł. rodzaగ broni, mała maczuga, często ozdobna. [przypis redakcyగny]   Ogniem i mieczem  wroga, a mimo całeగ sławy watażki wzburzyła się krew w namiestniku, że Kozak poczynał sobie z nim tak zuchwale. Domyślał się też, że skoro się zaczęło, to się na byle czym nie skończy. Ale cięty to był గak osa człowiek pan Skrzetuski, dufny aż nadto w siebie i również nie cofaగący się przed niczym, a na niebezpieczeństwa chciwy prawie. Gotów był choćby i zaraz wypuścić konia za Bohunem, ale గechał przy boku kniaziówny. Zresztą wozy minęły గuż గar i z dala ukazały się światła w Rozłogach. ఝ  Kurcewicze Bułyhowie był to stary książęcy ród, który się Kurczem pieczętował⁴²⁸, od Koriata⁴²⁹ wywodził, a podobno istotnie szedł od Ruryka⁴³⁰. Z dwóch głównych linii గedna siedziała na Litwie, druga na Wołyniu, a na Zadnieprze przeniósł się dopiero kniaź Wasyl, గeden z licznych potomków linii wołyńskieగ, który, ubogim będąc, nie chciał wśród możnych krewnych zostawać i wszedł na słu

Komentarze

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Krytycznie o filmie

 Być może stworzyłem duże oczekiwania i zapomniałem, że minął czas, lub po prostu, że moje gusta uległy znaczącym zmianom. i 80. Oczywiście Colin Firth odgrywa najważniejszą rolę, ale dzięki obecności Rusha film się rozwija. Myślę, że Helena Bonham Carter jest dobrą aktorką, ale spójrzmy prawdzie w oczy: stała się znana z grania, powiedzmy, ekscentrycznych ról (saga o Harrym Potterze, Fight Club, Sweeney Todd, Alice ). Jednak odnieśli się również do tematu domowego, na przykład przeciwko agresji domowej. Jednak to w rządzie Costa e Silva, w 68 r., Stało się bardziej brutalne, wraz z Ustawą instytucjonalną 5. Prawdziwość jego jąkania wywarła Wpisy Free GOG Game Sang Froid Free GOG Game Giveaway Jotun Free GOG Game Giveaway CAYNE Free GOG Game Flight of the Amazon Queen Free GOG Game Ultima 4 Steam Game DHL Free Key Giveaway Septerra Core Giveaway GOG Game Beneath a Steel Sky Homefront Steam Game Free Key humblebundle Giveaway Knightshift Steam Game DHL ...
1 komentarz
Czytaj więcej